Οι Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης στο Athens Science Festival 2018
Τα βαρυτικά κύματα και η σημασία της φωτοσύνθεσης για τη ζωή: 2 ξεχωριστές ομιλίες για την αστροφυσική και τη βιολογία
Κυματισμοί στον ωκεανό του Σύμπαντος Σάββατο 28 Απριλίου, 17:00-18:00
με τον Σταύρο Κατσανέβα, διευθυντή του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Βαρύτητας (EGO), καθηγητή στο Paris-Diderot VII
Θα παρουσιαστεί με συντομία η μακρά ιστορία της θεωρητικής και πειραματικής έρευνας των βαρυτικών κυμάτων. Στη συνέχεια, θα δοθεί έμφαση στα ζητήματα που θέτει η πρόσφατη ανακάλυψη (από τις αντέννες βαρυτικών κυμάτων LIGO και Virgo) της σύντηξης μελανών οπών και αστέρων νετρονίων για την επιστήμη, αλλά και για την οργάνωση της επιστήμης: από την παγκόσμια οργάνωση της Αστροφυσικής παρατήρησης στις διεπιστημονικές της επιπτώσεις στη σεισμολογία, και γενικότερα σε άλλους τομείς της γνώσης. Πολλοί επιστήμονες συγκρίνουν τις ανακαλύψεις αυτές με τη χειρονομία του Γαλιλαίου όταν σκόπευσε για πρώτη φορά το τηλεσκόπιό του στον έναστρο ουρανό, και ο παραλληλισμός αυτός είναι κάθε άλλο παρά τυχαίος.
Ο Σταύρος Κατσανέβας έχει διατελέσει διευθυντής του Εργαστηρίου Αστροσωματιδιακής Φυσικής και Κοσμολογίας (2014-2017), υποδιευθυντής του Εθνικού Ινστιτούτου Πυρηνικής Φυσικής και Φυσικής Σωματιδίων του CNRS υπεύθυνος για την Αστροσωματική Φυσική και την Κοσμολογία (2002-2012), πρώτος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κοινοπραξίας Φυσικής Αστροσωματιδίων (APPEC) (2012-2015), που συγκεντρώνει τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς χρηματοδότησης του τομέα, και πριν από αυτό συντονιστής του χρηματοδοτούμενου από την ΕΕ δικτύου ASPERA (2006-2012). Έχει εργαστεί στη φυσική σωματιδίων (καθιερωμένο πρότυπο, υπερσυμμετρία και νετρίνα) στα CERN, Fermilab, Gran Sasso και στην Αστροσωματιδιακή Φυσική στην Ελλάδα, την Αργεντινή και αλλού. Πέρα από το επιστημονικό του έργο, έχει γράψει δοκίμια για τις σχέσεις της επιστήμης με την τέχνη και τις ανθρωπιστικές επιστήμες.
Η πορεία του φωτός και της ζωής Κυριακή 29 Απριλίου, 17:00-18:00
με τον Γιάννη Μανέτα, ομότιμο καθηγητή του Πανεπιστημίου Πατρών
Η ζωή, μέσα από τη φωτοσύνθεση, χρησιμοποιεί το φως ως ενέργεια και ως πληροφορία, έτσι ώστε να διατηρείται η τάξη στο εσωτερικό των κυττάρων και των οργανισμών και να αποφεύγεται η διολίσθηση προς το χάος. Στη διάλεξη αυτή θα εξεταστεί το χρονικό της αλληλεξάρτησης φωτός και ζωής κατά την πορεία της βιολογικής και πλανητικής εξέλιξης και θα αναφερθούν τα σημαντικότερα ορόσημα στη διαμόρφωση της μεταξύ τους σχέσης. Σκοπός είναι να καταδειχτεί ότι η ζωή όπως την ξέρουμε σήμερα, με την τεράστια ποικιλία και ομορφιά της, συμπεριλαμβανομένης και της νοήμονος ζωής, είναι αδύνατον να υπάρξει χωρίς τη φωτοσύνθεση.
Ο Γιάννης Μανέτας είναι Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών. Σπούδασε Φυσιογνωσία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και απέκτησε τον τίτλο του διδάκτορα Βιολογίας από το Πανεπιστήμιο Πατρών (1976). Εργάζεται στο ίδιο πανεπιστήμιο μέχρι σήμερα. Έχει επίσης εργαστεί ερευνητικά στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος» και σε πανεπιστήμια της Σουηδίας, Σκωτίας και Γερμανίας. Από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης κυκλοφορούν τα βιβλία του Τι θα έβλεπε η Αλίκη στη χώρα των φυτών (2010), Περί φυτών αφηγήματα (2014) και Η ζωή σήμερα, άλλοτε, αλλού και στο μέλλον (2018).